Bolalar adabiyoti olamida bir doho bor - Djon Ronald Ruel Tolkin (John Ronald Reuel Tolkien). Fantasy (o'zbek tilida fentezi?) janri haqida gapirsak, albatta hayolga birinchi bo'lib Tolkin keladi. Uning "Hobbit" asari 1937 yilda nashr etiladi va bolalar adabiyoti dunyosini o'zgartirib yuboradi. Albatta Tolkinga qadar fentezi janrida kitoblar bo'lgan (John Ruskin, William Hodgson, Lord Dunsany va boshqalar), lekin aynan zamonaviy fentezi janrining asoschisi deb Tolkinni aytish mumkin. Umuman dunyodagi fentezi madaniyatiga ta'siri jihatidan Tolkindan kuchlisi yo'q bo'lsa kerak.
Tolkin asarlari yuqori fentezi hisoblanadi. Ya'ni asardagi butun dunyo, uning geografiyasi, tili, qonunlari, hayvonot olami va mantig'i bilan mutloq to'qima va epik bo'ladi.
Tolkin o'zining asarlarida shu qadar mukammal dunyoni yaratganki, unda har bir kichik mikrodetallarning ham ta'rifi va o'rni bor. Syujet qahramonlarining ko'pligi, o'zaro bog'liqligi, asar ichida yaratilgan tarix, to'qima dunyoning mukammal mantig'i o'quvchini kamida lol qoldiradi.
Tolkinning asarlarini o'qishdan ne foyda?
Syujetda ko'pab detallarni bir bog'lamga yig'ib, orasidagi bog'liqlikni anglab, asar ichidagi o'tmish va kelajakni his qilib, ko'plab qahramonlarning o'zaro munosabatlarini va ijtimoiy statuslarini tushunib, to'qima mantiqqa amal qilib asarni o'qish miya tafakkurini keskin rivojlanishiga olib keladi. Miya uchun bunday imkoniyat beruvchi asarlarga misol qilib Dostoyevskiy, Tolstoy, Dikens asarlarini keltirishimiz mumkin.
Tolkin ham miyani keskin rivojlantiruvchi asarlari bilan dunyoni boyitgan.
Yoz kunlari 8 yoshdan katta bolalaringiz uchun Tolkin muallifligida "Hobbit" yoki "Uzuklar Hukmdori" kitoblarini olib bering. Ularni mukofot bilan siylab bo'lsa ham kitobni o'qib chiqishiga undang. Bolangizning baxtli kelajagi uchun sarmoya qilgan bo'lasiz.
Garri Potter bilan Tolkinning biron asari orasida tanlash kerak bo'lsa, bir soniya ham shubha qilmay Tolkin asarlarini tanlang.
Rasmda "Hobbit" asarining ilk nashri.
